Ga naar de inhoud
Auschwitz

Bezoek Auschwitz om nooit te vergeten – Wat je vooraf wilt weten

Auschwitz bezoek je niet voor je lol. Het is een plek die je bezoekt om nooit te vergeten. Om nooit te vergeten wat er nog geen eeuw geleden in Europa is gebeurd. Het is een plek die je bezoekt om de herinnering levend te houden. Dat zijn we verplicht aan elkaar en aan onze samenleving. Haat heeft een verscheurend effect op onze mooie wereld. Helaas is dat nog steeds aan de orde van de dag. Mensen zijn tot vreselijke dingen in staat. Dat word je tijdens een bezoek aan Auschwitz pijnlijk duidelijk. Ik vond het vooraf best spannend om naar dit vernietigingskamp te gaan. Hoe zal het zijn? Gaat het onder mijn huid zitten? Vragen die jij misschien ook hebt. Moet ik het wel doen? En hoe regel ik de praktische zaken? Er zijn wat dingen die je vooraf wilt weten over je bezoek aan Auschwitz.

Hoe was Auschwitz?

Hoe was Auschwitz? Deze vraag stelt eigenlijk iedereen aan mij. Wil jij ook een keer naar Auschwitz, maar twijfel je of je het wel moet doen? Dat begrijp ik. Het verhaal is heftig. Onvoorstelbaar ook. Ik blijf het moeilijk vinden om me voor te stellen, dat hier 1,1 miljoen mensen zijn vermoord. Onschuldige mensen. Vermoord omdat ze Joods waren, of gehandicapt, of omdat ze andere politieke ideeën hadden. Vermoord omdat ze ziek en uitgeput waren. Vermoord omdat iemand anders besliste dat ze de dood verdienden. Blijkbaar zijn er onder onze mensheid personen die dergelijke beslissingen kunnen nemen. Bevelen kunnen geven om dag in dag uit mensen te vermoorden. Massale destructie. Ik kan dat nog steeds moeilijk bevatten.

hekken van prikkeldraad in Auschwitz

Een bezoek aan Auschwitz en Birkenau

Vanuit Krakau is het 1,5 uur rijden naar Auschwitz. Wij gaan naar het basiskamp Auschwitz I en daarna naar het vernietigingskamp Auschwitz II – Birkenau. Auschwitz is het bekendst, maar in Birkenau zijn de meeste mensen vergast. In de bus zien we een treurige film over beide kampen. Het is stil. De sfeer bedrukt.

Auschwitz

De misleidende tekst “Arbeit macht frei”, prijkt nog altijd boven de toegangspoort van Auschwitz I. We worden door een gids rondgeleid. Haar kennis over deze plek lijkt onuitputtelijk. We lopen langs en door de verschillende, stenen barakken.

poort naar Auschwitz

De barakken

Van alle barakken maken blok 10 en 11 het meeste indruk op mij. Blok 10 was het gevreesde kampziekenhuis, waar allerlei gruwelijke experimenten met gevangenen werden uitgevoerd. Blok 11 was de gevangenis, waar zich in de kelder martelcellen bevonden. In de “stacellen” vonden veroordeelden door oververmoeidheid de dood. Als ze letterlijk door hun benen zakten. Executies vonden plaats op de binnenplaats, voor de speciale executiemuur. Nu liggen er bloemen en branden er kaarsjes. In andere barakken zien we rijen portretfoto’s, om de overledenen een gezicht te geven. Een hele berg brillen, waarbij iedere bril voor een mensenleven staat. Schoenen, blikken gifgas, kilo’s afgeschoren haren (aan het eind van de oorlog is 7000 kilo menselijk haar gevonden). Het is een poging om de gebeurtenissen in beeld te brengen.

stenen barakken in Auschwitz
executiemuur Auschwitz
brillen Auschwitz

Auschwitz huilt

We lopen in rijen achter elkaar door de barakken. Er zijn heel veel toeristen. De sfeer is respectvol. Het begint te regenen, zoals het hoort. Auschwitz huilt. Voor eeuwig.

Birkenau

In Birkenau was plaats voor ongeveer 100.000 gevangenen. Met de bouw van het vernietigingskamp is in 1941 begonnen, als oplossing voor het “Jodenprobleem”. In het begin werden 500 gevangenen per barak ondergebracht. Door ruimtegebrek werd dit gedurende de oorlog opgevoerd naar 800 gevangenen. Uiteindelijk verbleven bijna 140.000 gevangenen in de 174 barakken. De leefomstandigheden waren onvoorstelbaar erbarmelijk. Mensen sliepen op houten “stapelbedden”. Velen sliepen ook op de grond. Daar deelde men de ruimte met medegevangenen, uitwerpselen (iedereen had diarree) en ratten. Honger, kou en ziekten waren de grootste vijanden.

barak in Birkenau
Barak voor 800 personen in Birkenau

Om nooit te vergeten

Een bezoek aan Auschwitz is een indrukwekkende ervaring. De rondleiding gaat wel heel snel. In korte tijd komt er ontzettend veel informatie op je af. Het ene gruwelijke feit volgt op het andere. Je probeert een beeld te vormen, maar dat is best moeilijk. Het verhaal blijft lastig te bevatten en abstract, mede door het ontbreken van persoonlijke verhalen. Ik raakte er niet door van de kaart. We zijn ‘s avonds terug gegaan naar Krakau en hebben onze stedentrip voortgezet. Het was een soort van “terug tot de orde van de dag”. Toch is Auschwitz onder mijn huid gaan zitten. Nadat ik er ben geweest, heb ik nog weken aan deze zwarte pagina’s in ons geschiedenisboek moeten denken. Auschwitz bezoek je niet voor de lol. Ik zal het nooit vergeten.

ruïne van gaskamer Birkenau

Plan je bezoek aan Auschwitz

Als je een stedentrip naar Krakau plant, heb je een handige uitvalsbasis voor een bezoek aan Auschwitz. Vanuit Eindhoven of Schiphol vlieg je binnen anderhalf uur naar Krakau. Wij boekten via Booking.com een mooi appartement voor € 55,- per nacht. Zij regelden een taxi van en naar het vliegveld (€ 25,- enkele reis) en de dagexcursie naar Auschwitz (€ 42,- per persoon). Ik kan je van harte aanbevelen om het ook zo aan te pakken. Super handig! We werden ’s ochtends voor de deur opgehaald. De kaartjes, gids, headsets en vervoer tussen de kampen waren allemaal netjes geregeld. (Je moet alleen wel kris kras door de stad om iedereen op te halen.) De excursie werd uitgevoerd met Seekrakow. Maar er zijn nog veel meer aanbieders van tours.

Ga je toch liever op eigen gelegenheid? Je kunt met een huurauto, bus of trein ook bij Auschwitz komen. Dat vergt wat meer uitzoekwerk. Op Bezoekkrakau.nl vind je hierover uitgebreide informatie. Je MOET echter wel een paar weken vooraf een (gratis) kaartje reserveren via de officiële website. Ook een gids moet je vooraf regelen. Dat zou ik zeker aanraden als je zelfstandig naar Auschwitz gaat.

Nog een paar tips voor je bezoek aan Auschwitz

Tot slot heb ik nog een paar praktische tips voor je, die handig zijn om te weten:

  • Weet dat een bezoek aan Auschwitz wordt afgeraden voor kinderen onder 14 jaar.
  • Voor een zelfstandig bezoek: Gidsen en kaartjes moeten minimaal een maand vooraf gereserveerd worden, gezien de grote drukte.
  • Ben op tijd: een half uur eerder dan je entreetijd.
  • Je tas mag niet groter dan een A4-tje zijn. (Anders moet je hem in een kluis opbergen, of in de bus achterlaten.)
  • Als het regent worden de paden modderig. Trek sowieso stevige schoenen aan.
  • Op sommige plaatsen mag je niet fotograferen.
blikken gifgas

Krakau is een steeds populairdere stad voor een weekend weg. Lees ook mijn blog boordevol tips voor een goedkope stedentrip naar Krakau of de beste restaurants van Krakau.

Tags:

11 reacties op “Bezoek Auschwitz om nooit te vergeten – Wat je vooraf wilt weten”

  1. Ook toevallig, wij gaan volgende week!

    Wel op eigen gelegenheid, we zijn namelijk niet zo van het georganiseerd in een groep. Maar goed, ieder zijn ding natuurlijk.

    Net als jij, zien we er eerlijk gezegd ook een beetje tegenop. Heel tegenstrijdig allemaal. Wat daar is gebeurd gaat het verstand te boven…. en toch wil je het begrijpen.

    Ik heb me er wel een beetje in verdiept en de drang van de duitsers om “puur en zuiver” te zijn bleken uiteindelijk zo groot dat ze tot dit soort waanzin in staat waren. Het móést worden gedaan,zo vonden ze, opdat uit de as een betere wereld kon ontstaan. Heel bizar allemaal. Dat geloofden ze echt….

  2. Ik ben er ook enkele jaren geleden geweest, en het heeft ook hier een blijvende indruk achtergelaten. Omdat wij toen met met meerdere historici onderweg waren die net ‘geschiedenis van het Jodendom’ hadden gevolgd, hebben wij het ook zonder gids gedaan. Dat was voor ons goed te doen, omdat we natuurlijk die kennis hadden.

    Ik vond Birkenau het zotste. Ik werd echt fysiek misselijk van die schoorsteentjes. Want ja, ze hadden die barakken zo snel mogelijk willen afbranden op het einde van de oorlog, dus alleen die schoorsteentjes… Wij hebben die avond toch massa’s taart gegeten om ons te troosten hoor.

    Je hebt het hier echt heel mooi weergeschreven, dat vieze gevoel in je binnenste.

    1. Een vies gevoel, dat is een hele rake omschrijving. In onze groep waren er een paar oudere mensen die na Auschwitz helemaal uitgeput waren. Ze konden het niet opbrengen om nog naar Birkenau te gaan. En inderdaad, Birkenau was nog een tandje steviger.

  3. Wat een indrukwekkende blog. Mijn moeder is ook geweest, die heeft dezelfde ervaring als ik hier lees. Bedankt voor de tips van het reizen. Ga er maar eens serieus naar kijken deze reis ook te ondernemen.

    Groet Jeanine.

  4. Auschwitz huilt. Voor eeuwig.
    Tranen lopen over mijn wangen, dit komt binnen.
    Met een brok in mijn keel lees ik verder.
    Het is een beschrijving die je raakt tot in je ziel.
    Pijnlijk om te lezen na zovele jaren heeft het nog een grote impact.
    Dit mag nooit meer gebeuren.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.