Een reis vol onverwachte wendingen door Bolivia, Chili en Argentinië

(REISVERHAAL) Bolivia, Chili en Argentinië. Een aantal jaar geleden reisden wij met onze rugzak door Zuid-Amerika. Onze honderd dagen verlof begonnen in Argentinië. We staken daarna de grens over naar Bolivia, reisden naar Chili en gingen noodgedwongen weer terug naar Argentinië. Het was een reis vol onverwachte wendingen en veel improviseren. Wil je weten hoe dat zat? Hieronder vertel ik je er alles over.  

Lees ook: 10 tips om zelf je grote droomreis te plannen en van plan om te backpacken in Zuid-Amerika? Ik heb 8 handige tips!

Absolute hoogtepunten in dit reisverhaal over Bolivia, Chili en Argentinië:

•Een vijfdaagse tour naar de adembenemend mooie Salar de Uyuni;

•De heerlijke backpackerssfeer in San Pedro de Atacama en de prachtige omgeving;

•Indrukkende watervallen van Foz de Iguazu. Misschien wel de mooiste ter wereld!

Gespuis aan de grens?

Vandaag is het dan zover. We steken de grens van Argentinië naar Bolivia over. Ik heb er eerlijk gezegd een beetje schrik van. Op internet hebben we gelezen wat er allemaal mis kan gaan. Je moet goed op je spullen passen en opletten dat je niet wordt overvallen. Er schijnt veel gespuis in de grensdorpen rond te hangen. En het schijnt moeilijk te zijn om uit het grensdorp Villazon weg te komen.

Vanuit de busterminal van La Quiaca nemen we een taxi naar de grensovergang. Bij het uitstappen kijk ik goed om ons heen. Lopen er enge mannen met ons mee? Zijn er mensen die het op onze bagage hebben gemunt? De grensovergang bestaat uit twee stempelposten. We zijn duidelijk niet de enige toeristen die vandaag de grens oversteken! De sfeer is ontspannen, maar ik blijf op mijn hoede en houd iedereen om mij heen nauwlettend in de gaten.

Het oversteken verloopt echter wonderbaarlijk vlotjes; voordat we het weten lopen we op ons gemak Bolivia binnen. Langs de straten van Villazon staat het vol met marktkramen. Veel Argentijnen gaan hier goedkope spullen kopen. Wij lopen in het midden van de straat en laten ons niet verleiden door de roepende marktlui en hun kraampjes. Ik had schrik van de oversteek, maar dat bleek gelukkig niet nodig. We hoefden helemaal niet lang te wachten bij de grens en we hebben ook vrijwel direct een busticket te pakken.

Waar blijft de bus?

Een paar uur later vertrekt onze bus naar Tupiza. Onze rugzakken kunnen we (bewaakt) op het station achterlaten. Het wachten duurt lang! Los van de marktkraampjes is er geen klap te beleven in Villazon, dus we hangen wat rond in het park. Om twee uur gaan we terug naar het station om de bus te pakken. Geen bus te bekennen. Geduld hebben. Na een half uur raak ik door mijn portie geduld heen en na drie kwartier spreek ik toch maar iemand aan:

“Are you also waiting for the bus to Tupiza?”

“Yes. We’re waiting for the bus of two o’clock. It will arrive in about 15 minutes.”

“It’s very late, isn’t it?”

“Well, it’s a quarter to two. Don’t forget it’s one hour earlier in Bolivia!”

Duh! Wat een ongelofelijke sufferds zijn we toch ook…

Beschermengeltjes

Ons wachten wordt beloond. Om kwart over twee komt dan eindelijk een rammelende, rode bus aangereden. Moeten wij met dat oude baggel veilig in Tupiza aankomen? Een schietgebedje en beschermengeltjes zijn dit keer geen overbodige luxe, dat moge duidelijk zijn! Onze Europese medereizigers kijken elkaar benauwd aan. We maken ons klaar voor een verschrikkelijke rit van vier uur.

We hebben zitplaatsen, maar vol is nog lang niet vol in Bolivia. Op mijn schouder zit een dame en voor mijn neus hangt nog een kerel tussen de stoelen. Hij houdt zich vast aan de bagageruimte boven mijn hoofd en presteert het zelfs om af en toe weg te dommelen. De weg is slecht, met flinke gaten.

Regelmatig zakt de bus plotseling weg, waardoor we met grote kracht naar links of rechts hellen. Het lijkt alsof we kantelen. Oei, wat is dat eng! Er gaat een stroom van paniek door de bus. Iedereen schrikt, ook de Bolivianen (die dit toch gewend zouden moeten zijn?). Mijn hart schiet in mijn keel en mijn buren knallen tegen mij aan. Mijn buurvrouw zit niet meer op mijn schouder, maar is afgezakt naar mijn arm. En mijn buurman hangt inmiddels op mijn schoot. Comfortabel is het niet, maar ik ben toch blij dat ik na vier uur zonder kleerscheuren uit de bus klim. Met dank aan onze beschermengeltjes!

Paardrijden rond Tupiza

De dag na aankomst gaan we in de omgeving van Tupiza paardrijden. Dat is de beste manier om de omgeving goed te kunnen zien en het is er werkelijk prachtig! De rode rotsachtige omgeving is erg fotogeniek. Vijf uur is alleen wel een beetje lang voor ongetrainde billen, dus we hebben er nog een paar dagen plezier van gehad.

Salar de Uyuni

Op dinsdag begint ons avontuur naar het (op één na) grootste zoutmeer van de wereld. We hebben allerlei gruwelverhalen gehoord over dronken chauffeurs en chauffeurs die geen wc-papier gebruiken, tours zonder eten, volgepropte jeeps, gore overnachtingsplekken, autopech in de middle of nowhere, etc. Het was dus zaak om een goede organisatie te vinden. En dat is gelukt. We hebben er zin in!

We reizen vier dagen met Karen (een Canadese), Kevin (een Fransman), een allervriendelijkste gids en een kokkin. De overnachtingsplekken zijn eenvoudig, maar schoon. Van 19.00 tot 21.30 uur is er doorgaans verlichting en alleen in het zouthotel kunnen we douchen. De andere dagen redden we ons met vochtig toiletpapier en een deodorant.

De tijden waarop we opstaan zijn echt verschrikkelijk onchristelijk. De eerste dag gaat het nog goed: om 9 uur vertrek. De tweede dag staan we om vier uur op en de derde dag mogen we uitslapen tot 5 uur. De laatste dag gaan we er weer om vier uur uit om de zonsopkomst op het zoutmeer te kunnen zien. Opstaan betekent uit bed stappen (je hebt je kleren toch nog aan), met je zaklamp naar de wc strompelen, tanden poetsen, een plens water in je gezicht, lenzen inzetten en daarna in het donker je tas inpakken. Snel een kop coca thee en een soort van broodje eten, rugzak op de jeep en daar gaan we weer, als eerste!

Onze gids wil overal als eerste zijn om te voorkomen dat we in de toeristendrukte terecht komen. Dat is ’s ochtends even tanden op elkaar, maar we zijn hem er later op de dag steeds zeer dankbaar voor.

Genieten met cocabladeren

De tocht is werkelijk fenomenaal. We rijden door steeds veranderende berglandschappen. Na iedere bocht is het weer een verrassing wat we te zien krijgen. Bergen met rotsen, zand of groene landschappen, vulkanen, lama’s, flamingo’s, meren, geisers, etc. etc. Te veel om op te noemen! Omdat we gemiddeld op 4.000 meter hoogte zitten, kauw ik op cocabladeren om hoogteziekte te voorkomen. Door de cocabladeren zakt je hoofdpijn. Eric vindt die droge blaadjes in je mond helemaal niks, dus hij maakt ’s ochtends een fles coca-thee met veeeel suiker.

Sprookjesachtige zonsopkomst

Het hoogtepunt van de trip is met stip de laatste dag: Salar de Uyuni, een zoutvlakte van maar liefst 12.000 m2. Na onze korte nacht in het zouthotel genieten we van een prachtige zonsopkomst op de oneindige vlakte. De kleuren in de lucht en de weerkaatsing op de vlakte zijn sprookjesachtig. Daarna ontbijten we op Isla del Pescado: een koraaleiland (vroeger was hier zee) met torenhoge cactussen. Vaste prik voor alle tours, want er staan zeker 10 jeeps met groepjes toeristen. Het gerucht gaat dat er één jeep vermist is. Twee dagen geleden is hij verdwenen op de zoutvlakte. Naar alle waarschijnlijkheid met een nieuwe gids die de weg nog niet zo goed wist. Met 1 keer een lekke band zijn wij deze dagen dus nog niet zo slecht doorgekomen!

De zoutvlakte is op een oneindige ijsspiegel met een laagje water. Alles is wit en de weerkaatsing van het licht is fel aan je ogen. Zoals iedereen maken we “foto’s locos”; door het gebrek aan een horizon, kun je spelen met perspectief. Dit geeft hele grappige kiekjes. Maar onze gids voelt zich blijkbaar ongemakkelijk onder het bericht van de vermiste jeep. Hij tuurt steeds de vlakte af en bij ieder stipje dat hij ziet, vraagt hij Eric om een foto te maken en in te zoemen. Er hangt hierdoor een gespannen sfeer in de jeep. Hier zijn echt geen helikopters die toeristen gaan zoeken. Wij zullen waarschijnlijk nooit meer te horen krijgen of er daadwerkelijk toeristen waren vermist, laat staan of ze nog gevonden zijn.

Snel weg uit lelijk Uyuni

Onze laatste middag eindigt in het lelijke stadje Uyuni, waar we op het busstation worden gedropt. Kevin gaat door naar La Paz. Karen gaat met ons mee naar San Pedro de Atacama. Uyuni heeft een wat onbestemde sfeer. Er hangen dronkenlappen en zwervers rond. We lopen met z’n drieën door het stadje en zeulen met onze rugzakken. We zijn op zoek naar een transfer; als het kan vanmiddag nog, want we hebben geen zin om in dit verderfelijke stadje te overnachten. Bussen rijden er niet naar Chili en uiteindelijk lukt het ons een jeep te regelen.

Als idioten scheuren naar Chili

We vertrekken om 16.30 uur in de richting van San Pedro en hopen van harte dat de chauffeur betrouwbaar is. We scheuren door de vlaktes en het wordt steeds donkerder. De chauffeur rijdt als een imbeciel en we houden onze adem in. Als dit maar goed gaat. Stel je voor dat je hier met autopech komt te staan!

Dat is niet eens zo’n hele gekke gedachte, want op een gegeven moment zien we een auto met pech staan. Tenminste, daar lijkt het op. Het is donker. Een man en een vrouw houden ons aan, maar onze chauffeur stapt niet uit. Hij vertrouwt het blijkbaar ook niet en rijdt gelukkig door. Misschien erg egoïstisch, maar we knijpen hem toch een beetje. Als het stel echt met autopech staat hebben ze een vet probleem, want er rijdt hier bijna geen hond op dit tijdstip!

We zijn blij als we stoppen voor de overnachting. Het onderkomen is weer eenvoudig, maar we kunnen gelukkig douchen. En natuurlijk moeten we ’s ochtends weer om 4 uur opstaan! Een paar uur later worden we gedropt bij de grens: een huisje, een slagboom en een parkeerplaats. Zo klein heb ik het nog nooit gezien. Een stempel halen, alle toeristen in een bus, formuliertje invullen en in Chili weer in de rij. Daarna worden we in San Pedro de Atacama afgezet. Wat een weelde hier!!

Chillen in Chili

Het is in dit drukke toeristenplaatsje even flink zoeken naar een overnachtingsplek, maar we hebben iets gevonden waar we uitgebreid kunnen luieren in hangmatten! Yeah! Even chillen in Chili. Lekker in de zon, geen tours, geen wekker, helemaal niks. Daar zijn we echt aan toe. Wat een verschil met de afgelopen dagen! San Pedro de Atacama is een heerlijk dorpje in buurt van de Atacama woestijn: de droogste woestijn van de wereld. Het is er helemaal ingericht op toeristen. Het barst er van de touroperators, restaurantjes met loungemuziek en wisselkantoortjes.

Eigenlijk vinden we zo’n toeristenoord normaal gesproken helemaal niet zo’n fijne plek. Maar na vijf dagen bikkelen, zijn we echt toe aan alle gemakken van de westerse wereld. Daar betaal je dan ook dik voor in de woestijn. De bodem van de portemonnee is snel bereikt en als we op zaterdag gaan pinnen horen we dat alle andere automaten leeg zijn. We pinnen daarom maar meteen flink wat Pesos. En dat is maar goed ook, want op dinsdag is er nog steeds geen geld in het dorp!

De omgeving van San Pedro is hartstikke mooi, maar wel vergelijkbaar met Bolivia. Omdat wij een beetje tour-moe zijn beperken we ons tot een bezoek aan het beroemde Valle de la Luna en Valle de la Muerte. Prachtige rotsformaties en veel, heel veel zand. We rennen van de duinen naar beneden en genieten van de zonsondergang. Zand onder mijn lenzen, tussen mijn kiezen en in mijn ondergoed. Het lijkt wel vakantie.

Festival!

Maandag nemen we afscheid van Karen. Zij reist met de bus verder naar het zuiden om Patagonië te bezoeken. Bij het afscheid nemen raken we verstrikt in een optocht voor “la Candelaria”: de beschermvrouwe van de chauffeurs. Geweldig om zoiets mee te mogen maken. Kinderen, mannen en vrouwen zijn gehuld in prachtige, kleurrijke kostuums. De Chilenen dansen door de straten, op weg naar het kleine, witte kerkje in het centrum. De opzwepende muziek werkt aanstekelijk. Iedereen deint mee op het ritme van de muziek. Het dorp feest. Het kerkje is klein, maar dat weerhoudt de verschillende muziekgroepen niet om naar binnen te gaan. Het is een vrolijke bende in de kerk.

Nationale noodtoestand in Peru

We worden ’s middags al snel weer terug in de barre werkelijkheid van de reiziger gezogen. Onze buurman vertelt ons dat Machu Picchu is overstroomd en dat er 2.000 toeristen zijn geëvacueerd. Het is moeilijk om er te komen, maar bijna onmogelijk om er weg te komen. Oeps, dat is ons volgende reisdoel! Verdorie zeg, dat gooit roet in het eten! Zou het werkelijk zo erg zijn? We duiken meteen achter de computer om het laatste nieuws op te zoeken. Blijkbaar is een groot deel van Peru en het noorden van Bolivia afgelopen week getroffen door overstromingen en wordt er nog meer regen verwacht. De nationale noodtoestand is afgekondigd! Het schijnt er verschrikkelijk te zijn; tienduizenden mensen zijn dakloos geworden.

Voor ons betekent dit ook even slikken, want de komende vijf weken hebben wij in dat gebied gepland. Maar dit klinkt nu als een no go area. We gaan de ellende en risico’s natuurlijk niet opzoeken. We moeten ons reisplan dus drastisch omgooien. Daar gaan we nog eens een nachtje over slapen…

Nieuw reisplan: terug naar Argentinië

Onze tijd in San Pedro besteden we vooral aan het bedenken wat we de komende weken gaan doen. Echt balen dat we Peru en Bolivia moeten overslaan, want we horen er hele goede dingen over van andere reizigers. Dus we kregen er steeds meer zin in. We zijn er nog niet helemaal uit, maar hebben in ieder geval besloten niet richting Peru te reizen. We gaan eerst richting Foz de Iguazu (watervallen).

Dat betekent weer terug naar Argentinië, en dat is even pijnlijk voor de portemonnee. Omdat er geen enkel busticket beschikbaar is, moeten we een privé transfer nemen. Tjing, tjing: 120 dollar pp! Voor dat geld krijgen we een chauffeur die niet goed weet waar hij heen moet, op de koop toe. Het is een schitterende rit, maar bij de grens duurt het om onverklaarbare reden uren en ’s avonds worden we bijna in een verkeerd dorp afgezet. Gelukkig zijn wij al eens in Salta geweest (1x meer dan de chauffeur) en zijn we niet helemaal loco loco. Ons maak je niet gek. Hup doorrijden jij, nog 50 km verder! We laten ons hier niet droppen.

’s Avonds compenseren we de dure rit met een etentje in een zeer sfeervol tl-licht-restaurant. Warm aanbevolen door de eigenaar van ons hostel. Romantiek ten top, maar voor 9 euro eten we onze buikjes weer rond! Lekker is anders, maar we kunnen met recht zeggen dat we in een lokaal eettentje hebben gegeten. Geen toerist te bekennen hier!

Estores del Ibera

Vanuit Salta vertrekken we vol goede moed naar Corrientes. Nog niet wetende wat ons te wachten staat. We hebben het geweldige plan om naar Esteros del Ibera te gaan: de wetlands in het noorden van Argentinië. Maar soms loopt het allemaal net iets anders dan bedacht!

‘s Middags duiken we de bus in en om 4 uur in de nacht arriveren we op het station van Corrientes. Fijne aankomsttijd. Pas om 6 uur kunnen we de eerste bus naar Mercedes nemen. De nacht voelt tropisch aan. Het is plakkerig warm en er vliegen torren en sprinkhanen in het rond. Waarom willen die vieze beesten altijd op mij landen? “Ga weg, smerig ding!” Brr, alles kriebelt.

De busrit naar Mercedes duurt nog eens 3,5 uur. Ik vraag me echt af waar we heen rijden. Alle andere toeristen lijken Esteros del Ibera over te slaan. In de reisgids staat dat het veel tijd kost om er te komen. Nou, dat klopt! We blijven over tussen de locals. Het landschap is groen, uitgestrekt, vlak en nat. Heel nat. De zandwegen worden modderpaden. Het is een troosteloos gezicht. Het regent, buiten is het grijs en in de bus ontstaat een riviertje. Mijn tas hou ik op mijn schoot. We passeren minuscule dorpjes en hutjes en ik vraag mij af waarom mensen hier willen wonen.

Muurvast in de modder

Uiteindelijk bereiken we Mercedes: een redelijk groot dorp met een busstation en bestrate wegen. We zijn weer terug in de bewoonde wereld. Op het station vogelen we uit dat we om half één een bus naar het park kunnen nemen. We besluiten niet in te gaan op de dure overnachtingsplekken die ons worden aangeboden door een opdringerige dame. We zien het straks wel als we aankomen. De busrit is 120 km lang en zal maar liefst 4 uur duren! Daar gaan we dan; hobbel de bobbel in een gare bus over een lang zandpad. Het regent weer.

Na een uur rijden stopt de bus. Wat is er aan de hand? We wachten, maar er gebeurt niets. De chauffeur zegt niets en blijft gewoon achter zijn stuur zitten. Hij bekijkt op zijn gemakje de situatie, maar doet vooral niets. De locals lijken dit normaal te vinden, want ze kijken niet op of om. De vrachtwagen voor ons zit vast in de modder en verspert de weg. Na een half uur komt onze chauffeur in beweging. Hij loopt zwijgend naar de vrachtwagen, maakt een ketting vast en probeert hem los te trekken. Helaas zonder succes. Sterker nog, nu staan wij ook muurvast in de modder! Het wordt hier steeds leuker.

“¿Y ahora?” vraag ik de chauffeur.

“Esperar.”

“ ¿Qué?”

“Por ayuda.”

“¿Qué tipo de ayuda?”

“Un tractor.”

“¿Cuánto tiempo llevará?”

“No sé.”

“¿Antes de la noche comienza?”

“No sé.”

De chauffeur is een man van weinig woorden. We wachten dus op hulp van een tractor, maar hij weet niet hoe lang dat gaat duren. Misschien voordat de avond valt, maar misschien ook niet. Hij kijkt er totaal onverschillig bij. Waarschijnlijk maakt hij dit iedere dag mee. Met twee mueslirepen in onze rugzak en nog uren te gaan, beginnen wij de lol te verliezen.

Eieren voor ons geld

Dit kan nog wel even gaan duren, want we moeten wachten op een tractor die ons los kan trekken. Af en toe passeert er een jeep, maar na anderhalf uur is er nog geen hulptroep te bekennen. Zullen we voor het donker loskomen? Voor het donker aankomen op plaats van bestemming is in ieder geval uitgesloten. En dan nog een overnachtingsplek zoeken. Misschien gaat het wel weer regenen? Hmmm, dit kan wel eens een hele vervelende ervaring worden!

We kiezen eieren voor ons geld en laten Esteros del Ibera aan ons voorbij gaan. De eerstvolgende jeep die richting Mercedes gaat, houden en aan en we mogen achterop mee terug rijden. In Mercedes pakken we de bus terug naar Corrientes en vanuit Corrientes gaan we met de nachtbus door naar Puerto de Iguazu, waar we ´s ochtends om 6 uur aankomen. Het was een hele lange reis vanuit Salta. Twee nachten in de bus, dat verzin je toch niet! Ik wil douchen!! Gelukkig is er in Puerto de Iguazu heel veel water. En toeristen. Er zijn bergen toeristen. Logisch, want de watervallen zijn prachtig! We blijven drie dagen en bekijken de watervallen vanuit de Argentijnse kant en gaan natuurlijk ook naar de Braziliaanse kant. De watervallen liggen voor het grootste deel in Argentinië, maar het beste uitzicht heb je toch vanuit Brazilië.

In Iguazu komen we het groepje Duitsers tegen dat ook bij ons in de bus naar de moerassen van Ibera zat. Zij kwamen in het donker aan en hebben de volgende dag een mooie boottocht gemaakt. Ze hebben kaaimannen en capibara’s gezien. Het was absoluut de moeite waard, drukten ze ons op het hard. Tja… ik kan het helaas niet beamen. We hebben het gemist.

Onverwachte wendingen

Terug naar Buenos Aires. Weer 20 uur in de bus! Met champagne! Daar kunnen we wel aan wennen: bussen met champagne. Dinsdagochtend komen we aan in Buenos Aires. Helaas is er te weinig tijd over om naar de Pantanal in Brazilië te gaan. Nog een highlight in onze vakantie die we noodgedwongen moeten overslaan. Achteraf hadden we onze reis anders moeten plannen. Als we waren gestart in Peru en geëindigd in Buenos Aires, waren we voor de overstromingen in Peru en Bolivia geweest en hadden we onze plannen niet zo drastisch hoeven omgooien.

Het blijft een beetje balen, maar van de andere kant is dit juist de lol van het reizen. De onverwachte wendingen maken het spannend. Het is wel een heel gek idee dat we over drie dagen in Dongen naar de “Lampkesoptocht” staan te kijken! En dat we daarna doorreizen naar de andere kant van de wereld om te gaan duiken in: Indonesië!

Ik ben benieuwd of we ooit over deze jetlag heen zullen komen. Maar voordat we aan deze monstertrip beginnen komen we een paar dagen tot rust in Buenos Aires en nemen langzaamaan afscheid van Zuid-Amerika. Wat een geweldig continent om rond te reizen!! We hebben genoten van de mensen en de prachtige landschappen. Maar nieuw avonturen wachten op ons in Indonesië.

Hou je van Zuid-Amerika?

Wij reisden door verschillende landen in Zuid-Amerika. Naast dit reisverhaal over Bolivia, Chili en Argentinië heb ik meer blogs over Zuid-Amerika geschreven. Hopelijk kan ik je inspireren met mijn tips en verhalen! Deze reis begon bijvoorbeeld in Patagonië. Een super mooi gebied om te backpacken.

• Vier weken backpacken in het ruige Patagonië en verrassend mooie Noord-Argentinië
• Patagonië: reis naar het einde van de wereld
• Authentiek Noord-Argentinië: wijn, gaucho’s en watervallen
• Van plan om te backpacken in Zuid-Amerika? Ik heb 8 handige tips!
• Wat je moet zien in Ecuador: route langs 10 hoogtepunten
• Stap in de voetsporen van Darwin: cruise langs de Galapagos Eilanden