(REISVERHAAL) ‘Ja, daag! Ik ga mijn wekker niet om 4.00 uur zetten. Het is vakantie.’ Eric is geenszins van plan om de ochtendtour te doen. Het absolute hoogtepunt van iedere rondreis in Cambodja is een bezoek aan het tempelcomplex Angkor Wat. De zonsopkomst is het mooiste moment van de dag, de uren daarna het beste voor het maken van foto’s. Tempels zijn niet Erics favoriet, maar blijkbaar zijn er toch uitzonderingen op die regel. We reizen drie weken door Cambodja. We begonnen in de hoofdstad Phnom Penh waar we leerden over de geschiedenis en in Siem Reap zien we de cultuurrijke kant van het land. Daarna reizen we door naar Kampot in het zuiden, waar ons een gepeperde scootertrip wacht.
Jaartje erbij
Helaas geen bloemen of versiering op de ontbijttafel. De oude eigenaar van Maisons Wat Kor is zijn belofte van gisterenavond vergeten. Ik geef Eric de kans op een miljoen voor zijn verjaardag en een dikke knuffel, een lichtgewicht cadeau dat makkelijk in een reistas past. Met oudjaar kan hij de buit ophalen. Tot die tijd moet hij het doen met mijn liefde voor hem.
Tuktuk
De reis gaat vandaag verder naar Siem Reap, het toeristen walhalla van Cambodja. De drie uur in de bus zijn binnen een oogwenk voorbij en bieden onvoldoende tijd om mijn reisverhaal af te maken. Nieuwe avonturen staan alweer te trappelen voor de deur. Bij aankomst op het busstation hijsen we onszelf met alle bagage in een tuktuk. Aan het begin van deze vakantie in Cambodja dachten we nog dat een auto noodzaak was om ons met alle bagage te kunnen verplaatsen. Nu weten we dat vier tassen mákkelijk in een tuktuk passen, het is een kwestie van stapelen. Een beetje Cambodjaan verstaat die kunst tot in de puntjes.
Tours uitzoeken
We maken een plan voor ons verblijf in Siem Reap, de uitvalsbasis voor het tempelcomplex Angkor Wat, het grootste religieuze monument ter wereld. Het is dé toeristische hotspot en nationale trots van Cambodja. De meeste tours draaien om het bezoeken van Angkor Wat, met als beste moment de zonsopkomt. Je kunt (via de officiële website) een entreekaartje voor 1,3 of 7 dagen kopen, wat alles zegt over de grootte van het gebied (400 km2). De illusie dat je alles kunt zien, kun je beter bij voorbaat laten varen.
Pubstreet
We discussiëren over alle mogelijkheden die het hotel aanbiedt en vooral of we wel of niet de zonsopkomst willen zien. Een bezoek aan het vissersdorp kampong Phluk lijkt ons ook wel wat, maar niet vandaag. Vandaag gaan we nog even aan het zwembad liggen en vanavond verkennen we Pubstreet en omgeving. Pubstreet is het stomende en stampende uitgaanscentrum voor alle toeristen, van jong tot oud. Je vindt er restaurants, streetfood, terrassen en openlucht discotheken. De pompende beats en schreeuwende neonlichten verdringen elkaar in de ether. In de omliggende straten zijn het vooral massagesalons, marktkramen en souvenirwinkels. Ontelbare souvenirwinkels. Het is druk. Dit is hoe het hart van een toeristische hotspot behoort te zijn! 😉
Tonlé Sap
Het meer Tonlé Sap is het grootste van Cambodja en in het regenseizoen groeit het tot het grootste meer van Zuidoost Azië. Doordat de stroming in de Mekong Rivier draait wordt het wateroppervlak ruim vier keer groter en stijgt het niveau zo’n 10 tot 12 meter. Tijdens de paaitijd voor de vissen (in het regenseizoen) mogen bewoners niet vissen om de visstand te beschermen. Ontbossing en dammen – die door de Chinezen in Laos worden gebouwd – bedreigen de leefwereld van dieren en mensen rond het meer. Toerisme is een belangrijke extra inkomstenbron om de visstand te beschermen en het herplanten van bomen te financieren.
Kampong Phluk
Wij dragen een steentje bij tijdens onze rondreis door Cambodja en varen in één van de felblauwe boten over de waterwegen van kampong Phluk tussen de woningen op palen, het Amsterdam van Cambodja. Het is droogseizoen, waardoor de 12 meter hoge paalconstructies goed te zien zijn, een kunstig stukje architectuur. Tegenwoordig heeft het dorp ook een droge hoofdstraat, waar kinderen spelen, scooters én winkeltjes rondrijden. De gids vertelt dat bewoners nog vrij recent geen toiletten hadden en hun behoeften ergens in het water dumpten. Met 2,5 miljoen bewoners langs het meer zijn die sanitaire voorzieningen een welkome verbetering.
Het is een drukte van belang in het dorp en op het water. We maken een klein kanotochtje door de mangrove en kijken met een zucht naar de vier krokodillen in een veel te klein waterbassin. Vroeger zwommen ze vrij rond, maar die tijd is voorbij. Je kunt nog wel een krokodillenleren tasje of een schedel kopen, dat doen we maar niet. In plaats daarvan kijken we met een biertje in de hand naar de oranjerode zon die traag smelt in het bruine water van het Tonlé Sap meer. Zodra het licht op aarde gedoofd is keren de tientallen boten met toeristen terug naar het land en de gemakken van de stad.
Veilige haven
We gaan eten bij Haven. Dit restaurant is een sociale onderneming en scoort goed op zowel Google als Tripadvisor. In Cambodja zijn veel sociale ondernemingen die zonder winstoogmerk een springplank willen zijn voor kwetsbare jongeren. Ze vormen een veilige haven voor kinderen die anders in armoede opgroeien en bieden de mogelijkheid om vaardigheden te leren die hen helpen in hun levensonderhoud en -geluk te voorzien.
In verschillende restaurants worden we – via flyers op tafel – vriendelijk verzocht geen weeshuizen te bezoeken, niet bij schooltjes op bezoek te gaan of iets van kinderen op straat te kopen. Door het toerisme zijn kinderen een verdienmodel geworden. We zien ze overal als verkopers op straat. In kindertehuizen worden kinderen blijkbaar regelmatig door ouders achtergelaten in de hoop op een beter leven, terwijl het opgroeien in een tehuis nagenoeg altijd traumatisch is. Het uitbuiten van kinderen om geld te verdienen en het bestrijden van armoede zou andere vormen moeten hebben. Onderwijs en werk zijn van belang voor de kids, dat is niet anders dan bij ons.
Angkor Wat
Het is pikkedonker en fris, onze fleece-vesten zijn geen overbodige luxe op de achterbank van de tuktuk. Ik krab het slaap uit mijn ooghoeken. We gaan de kleine tempelroute doen en starten vanzelfsprekend bij Ankor Wat. Ruim op tijd staan we klaar aan de rand van de vijver waar om 6.24 uur de zon op zal komen. Mijn voeten en onderbenen gaan pijn doen van het lang stilstaan. Ik vervloek mijn wandelslippers. Achter ons staan inmiddels dikke rijen toeristen om een plaatje te schieten van de weerspiegeling van de tempel in het water. Wij staan vooraan: de beloning voor de wekker om 4.00 uur in de nacht.
Het is oprecht bijzonder om te zien hoe de tempeltorens steeds beter zichtbaar worden en de lucht voorzichtig blauw en een beetje oranje kleurt. Om de massa enigszins voor te blijven lopen we verder. We dolen door de gangen van de tempel en verwonderen ons over de grootsheid van het complex, de enorme rotsblokken en versierde wanden. Hoe in hemelsnaam kan dit in de 12e eeuw door mensenhanden zijn gemaakt?
Tempelhoppen
De tuktukchauffeur brengt ons naar de raadselachtige stenen gezichten van de Bayon tempel. Hoe dan? Het is prachtig! De drukte én temperatuur vallen ontzettend mee om 8 uur in de ochtend. Nu begrijp ik waarom je deze tour altijd bij zonsopkomst moet maken. De aanvankelijke mensenmassa verspreidt zich vanzelf binnen het uitgestrekte complex en tegen de tijd dat de grote tourbussen met dagjesmensen arriveren, vertrekken wij weer. Bovendien verliest de zon tegen 10 uur zijn vriendelijkheid en wordt meedogenloos voor huid en filmplaat.
Bij de Ta Keo tempel raken we in gesprek met enkele dames en drie monniken die (net als ik) bovenaan de steile trappen moeten uithijgen. De dame vertelt hoe zij in de jaren 70 via Thailand is gevlucht voor Pol Pot en in Amerika is gaan wonen. Ieder jaar brengt ze een bezoek aan haar geboorteland, haar man wil niet meer terugverhuizen. De groep wil met ons op de foto en wij willen natuurlijk graag een plaatje maken van een monnik in zijn fotogenieke oranje gewaad. Dat vinden ze geen enkel probleem.
Tot slot bezoeken we de Ta Prohm tempel. Dit is dé tempel uit de film Tomb Raider met Angelina Jolie. Het heeft de bekendheid van het Angkor Wat tempelcomplex een enorme vlucht gegeven. Sinds 2001 is het bezoekersaantal van enkele honderden per jaar naar ongeveer 2,5 miljoen per jaar gegroeid. Het is ongelofelijk dat een paar shots in een film dit effect kunnen hebben. De inwoners van Cambodja zijn er Angelina nog altijd dankbaar voor.
Loempia’s en mocktails
Als we terugkomen van ons rondje tempelhoppen is de middag nog jong en gaan we bij het loempia restaurant Wild lunchen. In de gezellige binnentuin eten we de lekkerste Vietnamese loempia’s van Cambodja. En wij kunnen het weten, want we testen ze overal. Met een ‘California kiss’ (een mocktail van mango, granaatappel en chili) ernaast, kan het waarschijnlijk niet hipper.
De rest van de dag leggen we ons te rusten op de ligbedjes aan het hotelzwembad. En omdat dat zo goed bevalt doen we dat daarna nog een hele dag! We laten de rest van de tempels in Siem Reap voor wat ze zijn.
Overnachtingen: Khmer House Resort (4 nachten)
Luxe busreis
De minivan naar de hoofdstad blijkt niet te rijden en daarom worden we overgeplaatst naar een luxe touringcar. Dat is nog eens een rondreis door Cambodja! Het is zo’n bus waarmee je prima naar Spanje zou kunnen reizen. Een bus mét stewardess en microfoon met speciale karaoke-galm. Geboekt via 12go.asia. Ze instrueert ons de gordels te dragen, omdat de organisatie niet verantwoordelijk is voor schade. Jammer dat ze niet werken.
Verder is het een full service busreis, waar zie je dat nog? We zijn vijf uur onderweg en krijgen een kopje thee, croissant, appelsap, water en na een korte plaspauze een bakje warme nasi. Zo wordt onze eerste kerstdag toch nog een super-de-luxe verrassing.
Kampot behind the scenes
In de hoofdstad Phnom Phen stappen we over op een minivan naar Kampot. Nog drie uurtjes verder reizen en dan arriveren we in het kustdorp. Het hotel dat we via Booking hebben gevonden ligt een beetje achteraf. Via een steegje naast het benzinestation worden we met een tuktuk ‘behind the scenes’ van Kampot gebracht. De sloot waar we langsrijden is zwart en we zien hoe de afvoer van een toilet eropuit komt. Ademhalen door de mond!
Rondreis Cambodja: Kampot
Het Sokchea Kampot Hotel is een vreemde Chinese moderniteit van drie verdiepingen tussen de rommelige huisjes in de rest van de straat. Het zwembad en de kamers zijn keurig, het personeel vriendelijk en de sfeer levenloos. Het is puur een plek om te slapen, ontbijt wordt niet geserveerd. Kampot is minder toeristisch dan Phnom Phen of Siem Reap, dat merkten we al bij het zoeken naar een accommodatie. De reden is dat er in deze omgeving geen grote toeristentrekkers zijn. Ook qua restaurants is het aanbod beperkter, we hebben moeite een écht leuk eettentje te vinden. Niet dat er niets is, het barst van de lokale eetgelegenheden. Het toerisme is gewoon iets minder ver ontwikkeld en we moeten onze verwachtingen bijstellen.
La Plantation
Kampot staat bekend om de peper. We huren bij T-DA Motor Bike Rental voor 7 dollar een scooter om de peperplantage “La Plantation” te bezoeken. Het Frans-Belgische stel Guy en Nathalie is hier in 2013 begonnen op een stuk grond dat alleen met een brommer bereikbaar was. Inmiddels staat er een bloeiende sociale onderneming, waar 150 werknemers een goed salaris, drie maaltijden en onderdak krijgen. Ieder jaar krijgen 100 kinderen uit het dorp de mogelijkheid om extra basisonderwijs te volgen. Leerlingen die het goed doen mogen naar het middelbaar onderwijs of zelfs naar de universiteit. Tegenwoordig is er in het weekend ook de mogelijkheid om Engelse les te volgen.
Het is een prachtige plek en een liefdevolle onderneming. Wat geweldig dat mensen op deze manier iets voor de wereld willen betekenen. Het voelt goed om op deze plek meer peper te kopen dan wij in dit leven op zullen maken. In de ‘Spice bar’ neemt Eric een speciaal gebrouwen peperbiertje, dat heerlijk smaakt bij de Franse kazen en gekruide cashewnoten. Het is allesbehalve een gezonde lunch, maar het vanille-ijs met rode peper maakt het uitzicht onvergetelijk.
Rondreis Cambodja: scooterrijden
Niet alleen de peperplantage maakt deze dag tot een feestje. De wind op mijn armen, het landschap dat voorbijflitst, een siddering van kruin tot teen, mijn plakkerige helm. Het gevoel dat door mij stroomt, brengt mij terug naar onze wereldreis. Het moment waarop Eric riep: ‘Als we terug zijn in Nederland wil ik ook een scooter!!’. Die scooter is er natuurlijk nooit gekomen, in Nederland rijden we op een elektrische fiets. De herinnering is gebleven, de herinnering aan geluk en vrijheid, kippenvel op benen en armen onder de brandende Aziatische zon. Dat en per ongeluk op een dode rat trappen op het strand. Dat is Azië. Dat is Cambodja. Ik hou ervan. Eric iets minder. Eerlijk is eerlijk.
Overnachtingen: Sokchea Kampot Hotel (3 nachten)
Ps. Ik maak gebruik van affiliate-links. Als je via de links of banners op mijn blog naar bijvoorbeeld booking.com gaat en daarna (via je eigen account) een accommodatie boekt, ontvang ik een kleine commissie. Ik houd daarmee deze site in de lucht, jij betaalt niets extra. Super bedankt voor de support!