Rondreizen in de Filipijnen is onbetaalbaar!  

(REISVERHAAL) “Als we thuis zijn, wil ik een scooter!” schreeuwt Eric, terwijl palmbomen langs ons zoeven. Op Siargao Island staan er duizenden, zo niet miljoenen. Rondreizen in de Filipijnen is hemels! Zo veel verschillende eilanden om uit te kiezen, zo veel mooie stranden, palmbomen en helder water waar duiken en snorkelen een feest is. Het vrije gevoel dat je ervaart, als je op slippers, in korte broek, op een scooter over een tropisch eiland rijdt, is onbetaalbaar. Gelukkig zijn is onbetaalbaar. Een betere afsluiting van deze wereldreis kunnen wij niet wensen: we begonnen op Bohol en Siquijor, nu reizen we door naar Cebu, Malapascula en Siargao. Dit zijn de laatste eilanden waar we naartoe hoppen, voordat we onze eindbestemming bereiken: Nederland!

Deze vakantie in de Filipijnen maakt onderdeel uit van een wereldreis van een jaar. We begonnen in Namibië en de wildernis van Botswana, vervolgens genoten we van het eilandhoppen op de Seychellen, daarna reisden we vijf weken door Maleisië, vier weken door Australië, drie weken in Tasmanië, twee weken door de Pantanal in Brazilië, twee weken in het gekke Uruguay en daarna 5 weken door Chili en Argentinië. Om even bij te komen gingen we 3 weken naar Curaçao. Na deze vakantie in een vakantie reisden we 4 weken door Colombia – waar we ons makkelijk twee maanden hadden kunnen vermaken – gingen we 2 weken op vakantie in Panama en nog eens 3 weken kamperen in Costa Rica. Onze laatste bestemming in Midden-Amerika was het authentieke Guatemala, daarna vlogen we naar Tokio waar alles anders is, we ontdekten het mooie Noord-Vietnam en sloten de reis door Vietnam af in het zuiden. De Filipijnen is de laatste bestemming van een fantastisch reisjaar!

Cebu Island 

De overtocht van Sinquijor Island naar Cebu Island is een hele reis. Om 5 uur in de ochtend worden we door de eigenaresse van het Southmountain Resort naar de haven gebracht, waar we de boot nemen naar Dumaquete op het eiland Negros. Na een uurtje staan we met onze gele duffelbags in de haven en als we één voet buiten het terrein zetten, staat er een tricycle-bestuurder voor ons: “Cebu? You go to Cebu? Do you need transport to Sibulan?”

Daar moeten we inderdaad heen. We spreken een prijs van 300 peso’s (€ 5,10) af en hij bindt onze tassen achterop. Terwijl wij instappen, spreekt hij een Frans stel aan. Zij moeten ook naar Sibulan en voor 300 peso’s mogen ze instappen. Ze reageren een beetje vertwijfeld, want de tricycle zit toch al vol? De bestuurder denkt daar anders over. De jongen gaat achterop de brommer en het meisje komt tegenover ons zitten. De motor trekt het net.  

Tricycle-terreur 

De bestuurder is een gladjanus, ik kan het niet anders zeggen. Door het kabaal van de motor, de wind en zijn slechte Engels kunnen we hem niet goed verstaan. Hij praat met het Franse stel over een andere haven en een kortere transfer, maar zij snappen niet wat hij bedoelt. Bij Sibulan rijdt hij verder. Op een gegeven moment krijgen wij het in de gaten: hij brengt ons naar een verdere haven. “No, no, no! We don’t want that.” Hij stopt en zegt dat hij ons voor 1500 peso’s naar de volgende haven brengt en dat we dan op Cebu een kortere rit naar Moalboal hebben.

Eric legt hem haarfijn uit dat hij geen enkele peso bovenop de afgesproken prijs krijgt van ons, en dat hij ons naar de afgesproken locatie mag brengen. Hij probeert het nogmaals bij de Fransen. “No way. Turn around and bring us back, all of us.” Ik heb er zo’n hekel aan als op deze manier van je onwetendheid misbruik wordt gemaakt! Wij kennen de andere haven niet, weten niet of en wanneer er een boot gaat, wat het kost en of er aan de overkant een bus vertrekt. De opgewekte sfeer in de tricycle is omgeslagen en we moeten een flink stuk terug rijden.  

Moalboal 

Nog net op tijd springen we op de ferry naar Cebu Island en als we daar aankomen nemen we een volgende tricycle naar het busstation. Wij gaan voorop en het Franse stel rijdt achter ons. Deze rit is een stuk leuker, we maken foto’s van elkaar en de bestuurders zwaaien vrolijk naar de camera. De bus vertrekt nagenoeg meteen nadat wij aankomen, en twee uur later arriveren we 56 kilometer verderop in Moalboal. We nemen afscheid van onze Franse reisgenoten en pakken een laatste tricycle naar het Cebu Seaview Dive Resort bij Panagsama Beach. Om 11 uur zijn we op de plaats van bestemming, met een reis van 6 uur achter de rug en nog een hele dag voor ons. 

Duiken 

Vandaag gaan we duiken! De laatste duik was vorig jaar juni op de Perhentian eilanden in Maleisië, 9 maanden geleden. Ik ben wat gespannen, maar heb er zin in. Met een bangka (traditionele Filipijnse boot) gaan naar we de locatie op zee, waar we ons met duikuitrusting en al, achterover in het water laten vallen. We dalen af in de onderwaterwereld en volgen Oscar, de gids. Een muur vol kleurrijke koralen doet ons verwonderen, we zweven langs een veelheid aan bloemetjes en plantjes. Een reuzenschildpad heeft een mooi plekje gevonden, waar hij zich laat schoonmaken door twee vissen. Op sommige plekken is het koraal volledig vernietigd door supertyfoon Rai (december 2021), daar is het grauw en grijs. Het duiken gaat goed, ontspannen. Eric krijgt een handkus van mij. Ik voel mij intens dankbaar. Als we onze duikspullen na de duik schoonspoelen, vindt Eric een geluksmunt. Noem het maar toeval.     

Sardienen  

Het meest interessante natuurfenomeen in deze omgeving zijn de grote scholen sardienen die voor de kust van Panagsama Beach zwemmen. Ongeveer 15 meter vanaf de kustlijn zit een ‘drop-off’ waar miljoenen sardienen in grote wolken zwemmen. Ze veranderen van vorm, als zwermen spreeuwen. Als snorkelaar hang je erboven en met enige behendigheid duik je in de zwerm. Het effect is magisch! Als duiker zie je de zogenaamde ‘sardines run’ van onderaf. Het is schitterend om te zien hoe de luchtbellen van duikers de sardienenwolken in beweging brengen.   

Geluk 

Na het snorkelen komen we enthousiast uit het water. Bij het duikresort schrijven we ons meteen in voor een duik met de sardienen. Onderweg vindt Eric wederom een Filipijnse peso, het geluk is aan onze zijde. We maken in de drie dagen dat we hier zijn, iedere dag één duik. Dat is een tempo voor uitermate luie duikers, of wereldreizigers aan het eind van hun reisjaar.

’s Middags lunchen we bij het resort, ’s avonds lopen we via smalle achterpaden naar het centrum om te eten en de levendige energie van het dorp op te snuiven. Het resort ligt net buiten de drukte, waardoor we een stukje ‘off-road’ moeten lopen. Met de zaklamp van onze telefoons leiden we onszelf langs alle ongelijkheden en zwerfhonden. Grappig, in Zuid-Amerika zouden we zo’n donkere route achteraf nooit nemen. In de Filipijnen maken we ons geen zorgen, Eric heeft net nog een muntje van vijf gevonden. Het geluk ligt in Panagsama voor het oprapen.  

Overnachting: Cebu Seaview Dive Resort – Panagsama Beach (2 nachten) 

Overnachting: Pawikan Boutique Hotel – Panagsama Beach (2 nachten, omdat het duikresort vol zat) 

Malapascula 

Om op Malapascula te komen hebben we een privétransfer van zes uur naar de ferry in het noorden van Cebu. De chauffeur biedt zijn diensten ook aan voor de terugweg, over 5 dagen. We doen een aanbetaling van 1000 peso’s in de hoop dat hij er op het afgesproken tijdstip zal staan. Rondreizen in de Filipijnen is omslachtiger en duurder dan in bijvoorbeeld Vietnam, doordat je hopt van eiland naar eiland. De ferry wacht totdat hij goed vol is, waardoor we drie kwartier later beginnen aan de overtocht. Malaspacula is een sympathiek, autovrij eilandje boven Cebu. We gaan er naar toe om de bedreigde voshaai te zien, een vriendelijke haai met sierlijke staartvin.   

Bij aankomst op het eiland kunnen we een brommertaxi kiezen of te voet naar het resort gaan. We kiezen voor het laatste, want we zien het niet gebeuren dat wij met duffelbag en rugzak achterop een brommer klimmen. In het centrum van het dorp zijn enkele betonnen paden gemaakt en buiten het centrum zijn de paden van zand. We ploeteren een kilometer met zware bepakking, voordat we vermoeid en bezweet aankomen op het duikresort aan het strand. De ontvangst is onbedoeld opdringerig, nog voordat we op adem zijn gekomen liggen er duikformulieren op tafel en krijgen we een briefing. Of we morgen meegaan op de dagtocht naar Gato Island? Die zijn gek! We gaan eerst landen, een drankje doen, het eiland verkennen, bekijken wat het duiken kost en dan komt er vanzelf een plan voor de komende vier dagen. Je hoort nog van ons! 

Scooter 

Malaspacula is net te groot om te voet te verkennen, dus we huren een scooter. Heel gebruikelijk is dat niet, merken we. De scooter is van een vriend van een vriend. De zandpaden zijn smal en de drempels hoog, waardoor het rijden enige uitdaging kent, achterop zitten idem dito. Ik vlieg een paar keer in de lucht en bij hele steile hellingen stap ik liever af. Vanuit South Beach rijden we naar North Beach, een uitgestrekt wit zandstrand met aan beide kanten hoge rotsen. We treffen een verdwaald duikresort – waar we een mangosapje drinken – en een paar verdwaalde toeristen. Het plan om te snorkelen laten we varen, volgens het personeel moeten we naar Gato Island om mooi te snorkelen.

We gaan op zoek naar Guimbitayan Beach en de Lapus Lapus cliff. Het is lastig navigeren in het afgelegen vissersdorp, paden en erven zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden. Meerdere keren belanden we bij iemand in de tuin. We verstoren de dorpsrust drastisch, dus parkeren de brommer bij de kerk om irritaties te voorkomen. Een oude dame wijst ons waar we heen moeten.   

Vissers

Op het strand liggen tientallen bangka’s naast elkaar voor anker. In het dorp zitten vissers op straat hun lijnen te organiseren voor de volgende vangst. Honderden haakjes worden zorgvuldig naast elkaar op de rand van plastic tonnen geklemd. Op lange tafels liggen sardienen te drogen, de vislucht is niet te harden. Ik kan me levendig voorstellen dat de bewoners van dit dorp niet per se zitten te wachten op pottenkijkers met een fototoestel, hoewel ze ons vriendelijk gedag zeggen tijdens de werkzaamheden. Dat Eric een vastgebonden vechthaan op een stok fotografeert, vinden ze zo te zien maar vreemd. We vinden de weg naar de klif, maar de trap is afgesloten. Ook hier heeft de supertyfoon Rai huisgehouden.

We rijden terug naar het zuiden van het eiland en gaan op Sunset Beach naar shark point. Voor het strand ligt een stukje marine reservaat met kleine rifhaaien. Na de lunch pakken we de snorkelspullen erbij en koelen af in het zeewater. Ik hoor het sissen. Wat is het toch heet en wat kan ik goed zweten! Het is een kernkwaliteit die ik tot in perfectie beheers. Jammer dat het geen meerwaarde voor mijn CV heeft.

Voshaaien 

Wie voshaaien wil zien, moet vroeg zijn. Om 4.30 uur verzamelen we op het strand. Het is een klein uur varen en onderweg zien we hoe de lucht langzaam kleur krijgt en de wolken oranje worden. De kapitein noemt zichzelf Jack Sparrow. Wind in de haren, staren naar de horizon. Need I say more?

Op de duiklocatie Kimud Shoal komen voshaaien om zich schoon te laten maken door kleine vissen, het is een zogenoemd ‘cleaning station’. Wij zakken naar het plateau op 12 meter diep en wachten op een haai. Zijn zilvergrijze huid glanst en de lange staart danst als een sjaal in de wind. Jongens, jongens, wat kan de natuur betoverend zijn. Een uur onder water is te kort! Na twee uur duiken varen we terug naar South Beach en om 10.00 uur zitten we met onze voetjes in het zand te ontbijten, alsof er niets is gebeurd begint ons dagje aan het strand.

Pijpenstelen zweten 

Het leek een goed idee, een wandeling langs het strand en daarna door het dorp terug: een kop goede koffie scoren en onderweg foto’s maken. Ik zweet pijpenstelen en de warme koffie maakt het niet beter. Tijdens het lopen flip-flopt het strandzand tegen mijn kuiten en blijft plakken op mijn vochtige huid. Reistip van het jaar: doe op Malapascula niets behalve boottochtjes, duiken, zwemmen of op het strand liggen. Lopen terwijl de zon boven de horizon is, is niet te doen. We doen wat inkopen in het dorp en lopen terug over het centrale marktplein, onder de beschutting van palmbomen. De zonnebrandcrème is uitverkocht.  

’s Middags op het strand ontmoeten we Romy en Marco, ze ruimen plastic op en we komen in gesprek over onze reisavonturen. Ze zijn twee maanden onderweg en hebben er nog vier voor de boeg. Beter! We spreken af om de gezelligheid ’s avonds voort te zetten in het strandrestaurant van Ocean Vida. Pas als de zon onder is, lopen we die kant op.  

Gato Island 

De jeuk van de mini jellyfish begint minder worden. Bij het snorkelen met de sardienen zijn een paar van die kleine rotzakken van bovenaf in mijn badpak gezwommen. Verspreid over mijn buik en rug heb ik rode bultjes en vlekken. Het is geen gezicht en ik word gek van de jeuk! Bij het opstaan en naar bed gaan dep ik met azijn en ik smeer het laatste beetje Nestosyl uit. Het antihistamine pilletje werkt minder goed dan gehoopt. Met enige aarzeling ga ik mee naar Gato Island, tijdens het duiken naar voshaaien is mijn rechterhand gisteren namelijk ook gepakt door die kleine mthrfckrs.  

De dagtrip naar Gato Island is er een voor in de boeken. Het eiland is min of meer een grote rots in zee. We gaan er naar toe voor twee duiken, tussendoor lunchen we op de boot. Onder water staat een lichte stroming, die ons meeneemt rond het eiland. We zwemmen met een zaklamp door een brede grot en bij de uitgang zien we in het tegenlicht de silhouetten van twee haaien. Prachtig is dat! Haaien zijn normaal gesproken heel relaxed en laten duikers met rust, wij zwemmen zonder vrees langs ze heen.

Het harde en zachte koraal rond Gato Island is in uitstekende staat en dat maakt ons blij. Het bestaat nog! We hebben in de laatste jaren veel koraalverbleking gezien, hier is de onderwaterwereld nog zoals het zou moeten zijn. In de uitbundige koraaltuin zien we zeepaardjes, slakjes, garnalen, krabben, zeesterren, clown-vissen en nog veel meer. Sommige zeedieren zijn onherkenbaar, omdat we ze nooit eerder hebben gezien, anderen zijn zo klein dat we ze niet kunnen zien met onze slechte ogen. Af en toe geef ik de gids een ok-teken, terwijl ik geen idee heb wat hij aanwijst.

Overnachting: Evolution Dive Resort (4 nachten)   

Siargao Island 

Omdat we vanmiddag een vlucht moeten halen in Cebu city, pakken we een privé boot naar het hoofdeiland, de publieke ferry vaart om 6.15 uur nog niet. We verlaten Malapascula via het strand van het resort. De bagage wordt voor ons in een bootje getild, vandaag hoeven we niet te zweten, we krijgen alleen natte voeten. In het diepere water stappen we over op een grote boot die ons naar de overkant brengt. Om 7.00 uur staan een chauffeur en zijn zoon ons op te wachten in de haven. Als hij zijn rijbewijs heeft, wil hij ook ‘driver’ worden, vandaag helpt de jongen zijn vader bij het tillen van bagage en het openen en sluiten van de schuifdeur van het busje.  

Aan het eind van de middag liggen we op Siargao Island in het zwembad van het Kalipay Resort. Naast de ligbedden staan twee kokosnoten op het tafeltje, met bamboerietjes en rode bloemen. We zijn geteleporteerd naar het laatste Filipijnse eiland, waarvan we tijdens deze wereldreis mogen genieten. Siargao staat bekend als het palmeneiland en we zitten dicht bij Cloud 9, de beste surfspot van de Filipijnen. Niet dat wij kunnen surfen, trouwens.   

Zodra we zijn afgekoeld en opgedroogd gaat Eric een scooter regelen. In de Filipijnen kun je niet zonder! Voor het avondeten rijden we naar Kermit, een druk restaurant in General Luna, waar de sfeer relaxed is. We nemen een drankje aan de buitenbar en wachten geduldig op onze beurt. Met onze voeten in het zand, kan niemand ons iets maken.  

General Luna 

Siargao Island was rond 2018 booming. De pandemie en vooral supertyfoon Ray hebben het eiland daarna hard geraakt. Veel palmbomen zijn gesneuveld en nog steeds zie je overal renovatiewerkzaamheden. Het toerisme komt terug en het eiland krabbelt op. Rond het dorp General Luna zijn allerlei leuke horecazaakjes, toeristen verplaatsen zich op scooters en zoeken de mooiste strandjes op. Het is geen strandbedjes-eiland, ik proef meer een backpackersfeer. Siargao is hip en gelukkig nog niet zo druk als het in 2018 was, hoewel ik vermoed dat dat niet lang zal duren.

White Beard coffee is zo’n leuk tentje. Het zit ergens in een zijstraat, verstopt achter bamboe rolgordijnen. Alleen de scooters voor de deur verklappen dat er iets te beleven valt. We moeten wachten, voordat we plaats kunnen nemen om een ontbijtje te bestellen. De dikke, zoete boterhammen vallen mij zwaar op de maag en ik laat er één onaangeroerd. We eten ons eitje en drinken koffie. Het is druk en twee Canadezen vragen of ze aan onze tafel mogen komen zitten. “No problem, take a seat. We are about to leave.”     

We maken een praatje met de kerels en staan op, zodat zij meer ruimte hebben. Eric gaat afrekenen en ik kijk om mij heen, terwijl ik wacht. Zie ik dan nou goed? De jolige Canadees beantwoordt mijn verwonderde blik met: “Well, I thought, you look allright. I can eat this. Thanks! Now, I don’t need to order breakfast!” Die mafkees zit dus gewoon mijn boterham op te eten, met mes en vork. Echt, dat is toch hilarisch? 

Happy hour

Tegen het eind van de middag staan we op de pier bij Cloud 9. In het water liggen nog wat surfers die niet van ophouden weten. Mensen flaneren over de houten pier en maken foto’s van de zonsondergang: zwarte palmbomen en een hemel die geel, oranje, blauw en paars kleurt. Eric blijft nog even op de pier en ik loop tussen de palmbomen over het smalle strand, waar jongens van het eiland zich aanbieden als surfinstructeur of parelkettingen verkopen.

Verlichting hangt in slingers tussen de bomen, toeristen liggen ontspannen in zitzakken en drinken cocktails. Op dit moment is het overal “happy hour”, het enige uur dat op Siagao vier uur duurt. Tussen 16.00 en 20.00 uur beconcurreren horecagelegenheden elkaar met twee halen, een betalen. Als we uitgekeken zijn bij Cloud 9, crossen we naar de Happiness bar voor een biertje. Op zondagavond organiseren ze een nightmarket, vreemd genoeg zonder happy hour.         

Rondreizen in de Filipijnen 

Tijd om Siargao te verkennen! Voordat we op de scooter naar het noorden rijden, starten we met een ontbijt bij Bliss, eindelijk weer eens yoghurt met granola! Na een jaar reizen hang ik van eieren aan elkaar. Met volle buik starten we de laatste eiland-verken-dag-met-slippers-op-de-scooter. Dit soort dagen zijn favoriet: mooi weer, een verkoelende wind, strand en palmbomen, zwaaiende kinderen, honden die oversteken, een glooiend binnenland en lachende mensen. Om elkaar te kunnen verstaan, moeten we schreeuwen, dus we praten liever niet.    

De route gaat langs het Coconut Trees View Deck, de Maasin Bridge River Swing en bij Pacifico Beach draaien we na de lunch weer om. Om 14:30 uur komen we aan bij de Magpopongko Rock Pools, precies getimed bij laagtij, omdat ze bij hoog water niet toegankelijk zijn. Na een dagje scooteren is het lekker om af te koelen in de natuurlijke zwembaden. Helaas neemt de bewolking in rap tempo toe en begint het te regenen. We wachten in het water tot het droog wordt en laten ons op de scooter droogföhnen door de warme wind. Zo simpel kan het leven zijn.

Aanhouding 

“Can I see your drivers license and papers?” Het was de bedoeling om bij Cloud 9 naar de surfers te gaan kijken, maar een politiecontrole bepaalt anders. “You don’t have a license plate. We keep the scooter, the owner gets a ticket.” zegt de beambte. Ah, nee. Ruk! Aan de kant van de weg staan vier andere scooters zonder kentekenplaat. Eric probeert de inbeslagname te voorkomen en belt met onze tussenpersoon, die zegt dat de eigenaar eraan komt. We wachten en wachten, hij komt niet opdagen. Iedere scooter wordt aangehouden, helmen of rijbewijzen lijken niet van belang, er wordt alleen gecontroleerd op kentekenplaten.

Het maakt me pissig dat ik in de bloedhete schaduw sta te wachten, zweet loopt in straaltjes langs mijn lichaam. Eric blijft de koelheid zelve en maant mij tot bedaren. Terwijl ik overkook, blijft hij rustig. Hoe doet hij dat toch? Na dertig uur (of misschien iets korter) vindt de politiebeambte het welletjes en schrijft alsnog de bekeuring uit, waarmee de eigenaar zijn scooter kan ophalen in het depot.

Met onze helmpjes lopen we naar Shaka, voor een smoothie-ontbijt aan het strand. Terwijl ik eindelijk ontspan, zie ik twee kinderen naar schelpen zoeken. Het valt me op, omdat hun moeder in haar huidkleurige stringbikini meezoekt. Ze staat voorovergebogen en het duurt even, voordat ik zie dat ze iets aanheeft. Misschien ben ik ouderwets, maar van mij mag het allemaal wat meer om het lijf hebben dan een paar driehoekjes.       

Nieuwe scooter 

In eerste instantie wilden wij een scooter huren bij het goed aangeschreven Lola’s Rentals. Omdat de eigenaar Jack zelf geen beschikbaarheid had, heeft hij ons in contact gebracht met een andere verhuurder. Het spijt hem van de inbeslagname en Jack helpt ons uit de brand met “Naomi”, die hij de komende twee dagen beschikbaar heeft. Hij legt uit dat het op Siargao soms een jaar duurt voordat de kentekenplaat van een nieuwe scooter arriveert. Tot voor kort was het geen probleem om op het eiland zonder te rijden, sinds een paar weken is de politie gestart met controles. Eigenaren moeten nu tijdelijke kentekenplaten laten printen, om boetes (van 5.000 PHP/ € 85,-) te voorkomen.

Tijdens het gesprek met Jack word ik afgeleid door een bijzonder tafereel aan de overkant van de straat, waar een moeder in stringbikini van haar scooter stapt. Daar is ze weer! Ze heeft nu iets meer om het lijf: een rugzak. Serieus! Ik zie haar van achteren. Stel je maar eens voor hoe dat eruit ziet. In sommige Filipijnse badplaatsen is het verboden om in bikini over straat te lopen, ik snap dat volledig. Dit moeten ze in General Luna ook invoeren en het wordt tijd dat wij ons terugtrekken in het Kalipay Resort, genoeg consternatie voor vandaag.  

Cloud 9  

Waar het gisteren mis ging, lukt het vandaag alsnog om bij het surfen op Cloud 9 te gaan kijken. Bij de pier zijn ervaren surfers aan de slag, voor het strand liggen beginners in de golven. Ze liggen op hun planken, peddelen naar de golven, proberen balans te houden en een stukje te staan op de lage golven. Wij eten een slecht ontbijt op een heerlijke plek en snuiven de sfeer. Het is onze laatste volle dag op Siargao en we overleggen hoe we die in willen vullen. Uiteindelijk beslissen we een laatste scooterrit naar Doat Beach te maken, om een glimp van de mangrove op te vangen. In de middag plonzen we in het zwembad en als het met bakken uit de hemel komt, verzuchten we dat het misschien tijd is om terug naar Nederland te gaan.

Overnachting: Kalipay Resort (5 nachten) 

Manilla 

Op de kleine luchthaven van Siargao lopen we naar het propellervliegtuig. We hoeven de bagage nog net niet zelf in het ruim te zetten. We hebben nog twee nachten in Manilla voordat onze laatste internationale vlucht vertrekt. Het rondreizen in de Filipijnen komt tot een eind. In Manilla schakelen we af. Geen nieuwe belevenissen. We sorteren foto’s, kijken een serie, ik schrijf mijn blog, ga naar de kapper en laat mijn nagels doen. In Curaçao ging ik voor het laatst naar de kapper, we zijn nu vier maanden strogroei verder. Gelakte nagels zijn op reis super onhandig, maar nu kan het weer! De styliste verft ze zorgvuldig lichtrood, af en toe laat ze zachtjes een boer. Moet kunnen.  

Ze zingt mee met de muziek en ik laat mijn gedachten door het afgelopen jaar vloeien. Van Afrika, naar de Seychellen, via Maleisië naar Australië, na Brazilië naar Uruguay, met een busje door Chili en Argentinië, thuis komen op Curaçao en daarna door naar Colombia, Panama en Costa Rica, in Guatemala gaat het roer om naar Tokio en Vietnam en de afsluiting van de grote reis in de Filipijnen is hemels. Tranen drukken achter mijn ogen, mijn hart is warm. Het is onvoorstelbaar wat wij hebben in het afgelopen jaar hebben meegemaakt. Het was onbetaalbaar, nooit eerder waren we zo gelukkig, nooit eerder vloeide het leven zo makkelijk. Wij kunnen alleen maar dankbaar zijn.  

Overnachting: 81 Newport Boulevard Pasay – Manila (2 nachten)  

Dankjewel! 

Dankjewel aan iedereen die ons afgelopen jaar heeft gevolgd en gesteund. Jullie reacties op onze blogs waren steeds weer hartverwarmend. Het was fijn om contact te houden met onze thuisbasis en het was prettig dat er mensen waren die voor onze thuisbasis zorgden tijdens onze afwezigheid. Het was leuk om appjes en mailtjes te krijgen, of een videogesprek te hebben. Van mijn liefste vriendin kreeg ik iedere week een nieuwsbrief, 52 stuks in totaal, nooit heeft ze verzaakt. Dankjewel daarvoor! Het was geweldig om medereizigers te hebben. Mede door jullie was ons jaar onvergetelijk.

Onze thuiskomst was emotioneel en hartverwarmend. Familie, vrienden en collega’s maken Nederland de meest bijzondere bestemming van onze reis. We zijn geen enkele plek tegengekomen waar we liever zouden wonen dan thuis. Thuis is waar jullie zijn. We hebben zin in Nederland. We hebben zin in knuffels, borrels, etentjes, werk en sport. Voor het eerst komen we terug van een vakantie zonder nieuwe reisplannen. Wij zijn weer samen met de mensen van wie we houden!

Overnachting: Dongen-City (ontelbaar veel nachten) 

Ps. Ik maak gebruik van affiliate-links. Als je via de links of banners op mijn blog naar bijvoorbeeld booking.com gaat en daarna (via je eigen account) een accommodatie boekt, ontvang ik een kleine commissie. Ik houd daarmee deze site in de lucht, jij betaalt niets extra en maakt mij blij. Dankjewel!